Poniżej znajdziesz listę najczęściej używanych wskaźników giełdowych. Jest to narzędzie niezbędne w analizie technicznej (AT). Nie musisz znać wszystkich wskaźników, natomiast dobrze jest rozumieć zasady działania najważniejszych, tj. RSI, STS, MACD, TRIX, Williams %R, CCI, ROC, ULR, FI, MFI, BOP, EMV, PVI oraz krzywych kroczących SMA i EMA.
Aby rozwinąć opis wskaźnika giełdowego, naciśnij krzyżyk.
Wskaźnik Akumulacji / Dystrybucji (Accumulation/Distribution Line)
Wskaźnik giełdowy AD wskazuje nam na akumulacyjne i dystrybucyjne ruchy aktywów. Opiera się na założeniu, że tym pewniejsza jest zmiana cen im większy jest wzrost wolumenu obrotów. Innymi słowy, jeżeli wraz ze wzrostem ceny danego aktywa rośnie także wolumen obrotu, to można powiedzieć, że rośnie jego wskaźnik akumulacji. Istnieje także wysokie prawdopodobieństwo utrzymania trendu wzrostowego. Odwracając sytuację, kiedy cena danego aktywa spada, a jego obrót wzrośnie, to zwiększa się jego wskaźnik dystrybucji. Wróży to kontynuację trendu spadkowego.
Dzięki temu wskaźnikowi możemy obserwować zmiany trendów aktywa, a wyrażają się one poprzez tzw. dywergencję pomiędzy kursem ceny waloru, a wskaźnikiem akumulacji/dystrybucji. Jeżeli na wykresie naszego wskaźnika zaobserwujemy trend zwyżkowy (A), a jednocześnie na wykresie ceny aktywa mamy do czynienia z trendem spadkowym (B), oznacza to, że zapowiada się zmiana trendu waloru, co w naszym konkretnym przypadku mówi nam, że trend spadkowy zamieni się na wzrostowy.
Z odwrotną sytuacją mamy do czynienia kiedy na wykresie waloru wykształcił się trend wzrostowy (D), a na wykresie wskaźnika akumulacji/dystrybucji widzimy w tym samym czasie trend spadkowy (C). Oznaczać to będzie zmianę trendu naszego waloru na odwrotny, czyli w tym przypadku kurs zmieni się na spadkowy (E).
Sygnały wskaźnika akumulacji
Wzrost cen aktywa (sygnał kupna) występuje kiedy mamy do czynienia z pozytywną dywergencją.
Spadek cen aktywa (sygnał sprzedaży) występuje kiedy mamy do czynienia z negatywną dywergencją.
WSKAŹNIK ATR – Średnia rzeczywistego zasięgu
Ten wskaźnik giełdowy wykorzystywany jest do określania szczytów i dołków, które występują tuż po osiągnięciu maksimum lokalnego przez wskaźnik ATR (A). Wysoka wartość wskaźnika w trakcie gwałtownego wzrostu lub gwałtownego spadku ceny waloru może zwiastować zmianę trendu (B). Niska wartość wskaźnika ATR zapowiada lub potwierdza wygenerowanie trendu horyzontalnego (C).
Wskaźnik ATR nazywany jest inaczej wskaźnikiem prawdziwego zakresu zmian. Nazywany jest tak, ponieważ określa on jak dużo szumów zaklóca nam prawdziwy obraz wykresu ceny danego aktywa. Jeśli wskaźnik jest stosunkowo wysoki, oznacza to, że cena zmienia się dość dynamicznie.
Wskaźnik Akceleracji (ACC)
Ten wskaźnik giełdowy ma zastosowanie podczas inwestycji krótkoterminowych. Umożliwia wyprzedzanie kursu ceny danego walor, w tym pomaga w określaniu szczytów i dołków jeszcze zanim zostaną one wygenerowane na wykresie ceny aktywa. Podczas analizy tego wskaźnika należy wyszukiwać jego ekstremalne wychylenia ponad lub poniżej linię „zerową”.
Nakreślenie minimum na wykresie wskaźnika ACC umożliwia często przewidzenie tego samego minimum na wykresie ceny aktywa (A). Nakreślenie maximum oznacza to samo w przyszłości dla wykresu ceny aktywa. Wskaźnik akceleracji przypomina wykres analizowanego instrumentu, który przesunięty jest nieco w lewo. Można go wykorzystać jaką poprzedzenie zmiany kursu na przykład waluty lub innego waloru.
Czy wiesz, że już teraz możesz…?
Ostrzeżenie o ryzyku: 77% rachunków inwestorów detalicznych traci pieniądze podczas handlu kontraktami CFD z tym dostawcą. Zastanów się, czy możesz sobie pozwolić na podjęcie wysokiego ryzyka utraty pieniędzy. Twój kapitał jest obciążony ryzykiem. Obowiązują także inne opłaty. Szczegółowe informacje znajdziesz na etoro.com/trading/fees.
Wskaźnik BOP (Balance of Power)
Ten wskaźnik giełdowy porównuje siłę dwóch przeciwstawnych stron – siłę byków i niedźwiedzi. Interpretacja tego wskaźnika polega na szukaniu dywergencji pomiędzy trendem wskaźnika na wykresie, a trendem samego aktywa bazowego. Jeżeli uda nam się wyznaczyć wzrostowy trend na wykresie wskaźnika BOP, w tym przypadku punkt (A), przy jednoczesnym trendzie spadkowym odnoszącym się do wykresu instrumentu bazowego (B), to należy taką sytuację interpretować jako zbliżającą się zmianę trendu aktywa. Innymi słowy, można spodziewać się zakończenia trendu zniżkowego. Sytuacja odwrotna ostrzega nas przed zakończeniem trendu wzrostowego.
Wskaźnik ten można także interpretować odnosząc się do wyznaczenia poziomu wykupienia i poziomu wyprzedania dla tego wykresu. Aby móc w ten sposób korzystać z wskaźnika należy jednak wcześniej wyznaczyć te poziomy dla danego instrumentu wykorzystując przy tym historyczne dane z notowań. Poziom wykupienia wyznaczony jest poprzez ograniczenie obszaru wykresu z góry, natomiast poziom wyprzedania określany jest poprzez ograniczenie wykresu od dołu tak jak pokazano na obrazku poniżej. W Forex sygnałem mówiącym o tym, że cena danego aktywa będzie spadać, jest przebicie przez wskaźnik BOP od dołu linii wyprzedania (K). Sygnałem do zrealizowania kupna będzie natomiast przebicie wskaźnikiem BOP od góry linii wykupienia (S).
Wstęgi Bollingera (BOL) – Bollinger Bands
Ten wskaźnik giełdowy przedstawia jak zmienia się cena i wyznacza obszar, w którym powinna ona się utrzymywać. Podstawową teorią Wstęg Bollingera jest założenie, że dla trendów horyzontalnych cena aktywa bazowego powinna zawierać się pomiędzy Wstęgami Bollingera (górną i dolną). Przekroczenie przez kurs wstęg oznacza krótkotrwałe odwrócenie trendu. Wskaźnik używany jest do określania ostatecznego wzrostu lub spadku notowań giełdowych. Aby jednak prognoza była trafna należy z niego korzystać wraz z innymi wskaźnikami.
W inwestycjach Forex, sygnałem do skorzystania ze sprzedaży (na tradycyjnej giełdzie sygnał do sprzedaży aktywa) zostaje wygenerowany w momencie gdy cena aktywa bazowego zbliża się do górnej wstęgi bollingera lub wręcz ją przekracza (S). Odwrotnie – gdy kurs instrumentu bazowego spada przekraczając lub zbliżając się do dolnej wstęgi, oznaczać to będzie sygnał kupna (K).
Należy pamiętać, że taki sposób analizy może być wykorzystywany jedynie w przypadku, gdy kurs instrumentu znajduje się w trendzie horyzontalnym. W przypadku długich wzrostów lub spadków zauważyć można, że kurs ceny biegnie całkowicie poza polem opisanym przez Wstęgi Bollingera.
We wstęgach Bollingera można także zauważyć inną zależność. Jeśli przez długi czas biegną one dość blisko siebie, to można założyć, że w najbliższym czasie będziemy mięli do czynienia z dużą zmiennością ceny. Ruch ceny aktywa będzie miał kierunek wskazany poprzez ruch aktywa, który doprowadził do pierwszego jednoznacznego przekroczenia wstęgi. Na naszym wykresie byłby to ostatni sygnał kupna (K).
Oscylator Bollingera (BOS) – Bollinger Oscillator
Ten wskaźnik giełdowy przedstawia nam zależność pomiędzy kursem aktywa bazowego, a wstęgami Bollingera. Wstęgi Bollingera w tym wypadku zostały zamienione na dwie proste równoległe pomiędzy którymi zawiera się odpowiednik kursu aktywa.
W Forex sygnał do wyjścia w kontrakt CALL zostaje wygenerowany, Kiedy wykres wskaźnika oscylatora Bollingera przechodzi przez dolną prostą. Analogicznie sygnał sprzedaży pojawia się w sytuacji, gdy wykres tego wskaźnika przecina prostą równoległą górną. Należy pamiętać, że aby korzystać z tego wskaźnika, wykres aktywa bazowego powinien zawierać się w trendzie horyzontalnym, dokładnie tak jak mieliśmy do czynienia korzystając ze wstęg Bollingera.
Gdy mamy do czynienia z wyraźną zmianą trendu, tak jak na wykresie opisano w przedziale B, gdy linia wykresu aktywa bazowego wyraźnie przebija się przez linię oporu trendu horyzontalnego, to interpretacja sygnałów oscylatora Bollingera zmienia się. W przypadku trendu zwyżkującego wygenerowanie sygnału do zawarcia kontraktu Call spowodowane jest pierwszym jednoznacznym wybiciem jednego z poziomów ograniczających ruch oscylatora. Sygnał sprzedaży tworzony jest gdy mamy do czynienia z przebiciem poziomu dolnego. Oczywiście wszystkie pozostałe sygnały nie są interpretowane do momentu kiedy wykres kursu aktywa bazowego nie powróci do trendu horyzontalnego.
Wskaźnik ChAD – CHAIKIN AD Oscillator
Wskaźnik ChAD odpowiedzialny jest za śledzenie tendencji napływania lub wypływania pieniędzy z rynku. Dzięki niemu możemy przewidzieć zmienność trendu danego aktywa bazowego. Ten wskaźnik oparty jest na różnicy średnich wykładniczych ze wskaźnika A/D.
Interpretacja tego wskaźnika giełdowego polega na wyszukaniu dywergencji między grafem tego wskaźnika, a wykresem aktywa podstawowego oraz jednocześnie na określeniu sygnału kupna lub sprzedaży, który powstaje poprzez przebicie poziomu równowagi. Sposób ten jednak należy traktować tylko i wyłącznie jako pomocniczy i wykorzystywać jedynie z udziałem innych wskaźników.
Na wykresie mamy do czynienia z sytuacją, gdzie cena aktywa znajduje się w trendzie spadkowym (A), a jednocześnie towarzyszy mu wzrost wskaźnika ChAD (B). Na wykresie widać, że takiej kompilacji towarzyszy zmiana trendu na wzrostowy (C). Jest to przykład wykorzystania dywergencja pomiędzy wskaźnikiem, a kursem aktywa.
Wskaźnik ChMF – CHAIKIN Money Flow
Ten wskaźnik giełdowy opiera się na teorii, że gdy rynek jest silny, to zwiększonemu wolumenowi obrotów towarzyszą zwykle wyższe ceny zamknięcia (najczęściej powyżej połowy dziennego zakresu zmian cen) oraz odwrotnie – kiedy siła rynku jest niska, to ceny zamknięcia wahają się w granicy poniżej połowy zakresu zmiany cen w danym dniu, przy jednoczesnym zaobserwowaniu zwiększonego wolumenu obrotu.
Do czynienia mamy z dwoma sposobami interpretowania wskaźnika. Pierwszy z nich opiera się na potwierdzeniu wybicia kursu powyżej oporu poprzez dodanie wartości tego wskaźnika. Taka sytuacja zapowiada nam wzrost kursu. Potwierdzenie przebicia linii wsparcia przez cenę aktywa za pomocą ujemne wartości wskaźnika przewiduje nam spadek ceny aktywa bazowego.
Drugi sposób interpretacji wskaźnika oparty jest na wyszukiwaniu dywergencji między wykresem kursu, a wykresem wskaźnika. Na powyższym wykresie zobaczyć możemy właśnie taką dywergencję. Zauważyć możemy, że pomimo trendu spadkowego, wartość naszego wskaźnika giełdowego wzrasta i zaczyna kształtować nam trend wzrostowy. Nasza interpretacja zostaje zatwierdzona poprzez zmianę trendu kursu.
Oscylator ChO – Chaikin Oscillator
Ten wskaźnik giełdowy (ChO) monitoruje napływ lub odpływanie środków pieniężnych w rynku. Dzięki niemu możemy określić przyszłą zmianę trendu. Podstawowa metoda interpretacji tego wskaźnika polega na wyszukaniu dywergencji pomiędzy wykresem wskaźnika a wykresem ceny aktywa bazowego. Dodatkowo należy brać pod uwagę sygnały kupna oraz sygnały sprzedaży, które zostają utworzone w trakcie przebijania poziomów równowagi. Sposób ten należy jednak traktować z dużą ostrożnością, ponieważ często okazuje się niepewny. Sugeruję się potwierdzenie tej metody za pomocą innych wskaźników.
Na wykresie zobaczyć możemy rozbieżność pomiędzy spadającym trendem instrumentu bazowego, a wzrastającym trendem naszego wskaźnika giełdowego ChO. Stanowić to może dla nas informację na temat zbliżających się zmiany trendu, co potwierdzone zostaje później przełamaniem trendu i wzrostem ceny.
Wskaźnik ChV – Chaikin Volatility
Wskaźnik Chaikin Volatility opiera się na założeniu, że inwestorzy często tracą kontrolę nad emocjami, a co za tym idzie podczas szczytowania kursu akcji aktywa bazowego zaobserwować można zwiększoną różnice między maksymalnym i minimalnym kursem z danego dnia. Gdy kurs osiąga dołek, analogicznie obserwujemy bardzo niewielkie różnice między maksymalnym i minimalnym kursem dziennym.
Na wykresie zamieszczonym powyżej nasz wskaźnik osiągnął wysoki poziom (A), co potwierdza wyłamanie z trendu horyzontalnego (B) i przejście do trendu wzrostowego. Inna teoria mówi, że zwiększona różnica między maksymalny i minimalny kursem dziennym przewiduje zbliżający się dołek. Może on być spowodowany paniką wśród inwestorów, którzy szybko będą wyprzedawać instrument. Analogicznie rzecz biorąc spadek tych różnic (minimalnej i maksymalnej) zwiastować będzie zbliżający się lokalny szczyt.
Wskaźnik CCI – Commodity Channel Index
Wskaźnik giełdowy CCI interpretuje się na dwa sposoby. Jedynym sposobem jest wyszukanie dywergencji między wykresem wskaźnika, a kursem instrumentu bazowego. Jeżeli na przykład wskaźnik wskazuje trend spadkowy (A), natomiast trend wykresu wzrasta (B), to może to wskazywać na zbliżającą się korektę ceny instrumentu bazowego (zmianę trendu).
Drugim sposobem interpretacji wskaźnika CCI jest potraktowanie go jako znacznika przewartościowania lub niedowartościowania. Jeżeli wskaźnik CCI przekracza granicę +100, może to zapowiadać zbliżający się trend spadkowy (aktualne przewartościowanie). W odwrotną sytuacją mamy do czynienia, gdy wartość wskaźnika spadnie poniżej poziom -100. Oznacza to aktualne niedowartościowanie oraz zapowiedź zbliżającego się trendu wzrostowego.
Na wykresie przedstawiono sposób działania wskaźnika, z jakim mamy do czynienia najczęściej. Osiągnięcie przez wykres CCI dolnego ekstremum generuje nam sygnał kupna. W sytuacji gdy wykres wskaźnika osiągnie górne ekstremum, oznacza to przewartościowanie oraz zapowiedź spadków, czyli zapowiedź skorzystania ze sprzedaży. Mam dla ciebie nocy letniej ciebie koniec świata koniec świata zawsze gdy z tym już nie jeden raz.
Wskaźnik CMO – Chande’s Momentum Oscillator
Wykres CMO interpretowany jest na wiele różnych sposobów. Na przykład można szukać punktów, w których wykres wskaźnika przekracza poziomy wykupienia i wyprzedzania.
Poziom wykupienia oznacza się na wysokości +50, natomiast poziom wyprzedzania na -50. Kiedy do czynienia mamy z sytuacją, że wykres wskaźnika od dołu przecina linię wyprzedzania, to jest to dla nas sygnał do wzrostu. Gdy sytuacja jest odwrotna, czyli wykres wskaźnika giełdowego przecina linię wykupienia od góry, to należy się spodziewać, że kurs instrumentu bazowego będzie spadał.
Inna metoda interpretacji tego wskaźnika giełdowego polega na wyszukiwaniu punktów, w których wykres wskaźnika przecina się z wykresem średniej, czyli tak zwaną linią Singal. Kiedy nasz wskaźnik przebije od dołu niemalejącą linię Signal, jest to dla nas sygnał kupna, natomiast sygnał sprzedaży zostaje utworzony gdy ten sam wskaźnik przebije od góry nierosnącą linię Signal. Trzecim sposobem odczytywania tego wskaźnika jest wyznaczenie trendu na jego wykresie i wyszukaniu dywergencji między wykresem CMO (linia A), i wykresem instrumentu bazowego (linia B). Taka dywergencja często zapowiada nadchodzące zmiany.
Wskaźnik DMI – Directional Movement Index
Ten wskaźnik w Forex pomaga wyznaczyć zmienność trendu. Jest on dalece bardziej skomplikowany, niż inne wskaźniki z tej grupy, dlatego należy podejść do niego z pewną dozą indywidualności.
Dobrze jest używać wskaźnika DMI wraz z innymi wskaźnikami giełdowymi. Dobrze się on sprawdza w analizie długoterminowej, ponieważ jest mniej czuły na wahania niż inne narzędzia. Należy także pamiętać, że ten wskaźnik w trendzie konsolidującym może dawać fałszywe sygnały i jest opóźniony w reakcji.
Na wykresie wskaźnik cen zobaczyć możemy jako trzy linie określone w skali od 0 do 100. Pozytywne oraz negatywne ruhy ceny reprezentowane są na wykresie poprzez dwie linie zwane DI+ oraz DI-. Siłę rynku określa trzecia linia, która jest średnią ADX. Mówi ona nam czy rynek aktualnie znajduje się w trendzie wzrostowym lub spadkowym. Przyjmuje się, że jeśli linia ADX zawiera się powyżej wartości 40, to interpretuje się to jako określenie mocnego trendu. Gdy linia ADX znajduje się na poziomie poniżej 20, co mówi się że Trend jest osłabiony i zmienny. Należy pamiętać, że ta linia nie określona nam kierunku ruchu trendu, a jedynie jego siłę.
Aby dobrze zinterpretować wskaźnik giełdowy należy odnaleźć punkty przecięcia dwóch pierwszych linii (DI+ i DI-) oraz określić ten punkt względem linii ADX. Sygnałem kupna jest sytuacja gdzie linia DI+ przecina od dołu linię DI-. Analogicznie sygnałem sprzedaży jest moment kiedy linia DI+ przecina od góry linię DI-. Potwierdzeniem dobrego sygnału jest zawsze fakt, aby w kolejnym dniu po zaistnieniu przecięcia linii dla sygnału kupna maksimum było wyższe od maksimum z dnia poprzedzającego. Analogicznie dla sygnału sprzedaży minimum powinno być niższe od minimum z dnia poprzedniego. Mocnym sygnałem zakupu jest sytuacja gdy obie linie w momencie przecięcia są wyższe od wartości ADX (A). Silnymm sygnałem do sprzedaży jest moment w którym linia DI+ przecina od góry linię DI-, a wartość obu jest mniejsza od wartości linii ADX (B).
Wskaźnik DPO – Detrended Price Oscillator
Wskaźnik DPO pomaga wychwytywać momenty przełomowe cyklu długoterminowego, na który to cykl składa się seria cykli krótkoterminowych. Ten wskaźnik giełdowy ma na celu wyeliminowanie trendów w cenach. To rozwiązanie pomaga znacznie ułatwić proces identyfikacji cyklów oraz poziomów wykupienia/wyprzedania.
Aby poprawnie ustawić parametry wskaźnika należy określić długość cykli. Wskaźnik DPO przyrównuje ceny zamknięcia instrumentu bazowego do wcześniejszych wartości średniej kroczącej, dzięki czemu eliminujemy wszystkie cykle, które są dłuższe niż średnia krocząca. Ten wskaźnik można nazwać swoistym filtrem cykli, ponieważ wszystkie, które są dłuższe niż średnia krocząca są usuwane. Pozostają tylko cykle krótkie. Z doświadczenia wiemy, że najlepsze rezultaty osiąga się przy ustawieniu wskaźnika DPO na 20 cykli lub mniej. Określając trend wskaźnika (A) można również wyznaczyć dywergencję pomiędzy ceną kursu instrumentu bazowego (B) i na tej podstawie wyznaczyć nadchodzącą zmianę trendu.
Wskaźnik EMV – Ease of Movement
Ten wskaźnik giełdowy pomoże nam przy ustaleniu, wyznaczeniu oraz potwierdzeniu momentu, w którym rozpocznie się długoterminowy trend. Wskaźnik o niskim poziomie mówi nam o nieznacznych ruchach cen lub małych ruchach przy dużym wolumenie obrotu. Taka sytuacja często oznacza akumulację lub wyprzedaż aktywa. Ważne jest zatem obserwowanie wskaźnika względem jego poziomu zerowego.
Sygnał dla realizowania kupna generowany jest w momencie przebicia przez wykres wskaźnika od dołu linii poziomu zero. Sygnał sprzedaży utworzony zostaje kiedy wykres naszego wskaźnika przejdzie od góry linię zerową.
Wskaźnik EMA – Wykładnicza średnia krocząca
Wykładnicze średnie ruchome służą analitykom do pozbywania się opóźnień w średnich ruchomych. Główną zaletą wykładniczych średnich ruchomych jest fakt, że skupiają się one bardziej na ostatnich wartościach, aniżeli starszych. W takiej sytuacji jest ona zatem bardziej czuła i znacznie lepiej pokazuje nam bieżącą sytuację na rynku. Ten wskaźnik znacznie szybciej reaguje na zmiany.
Jest on skonstruowany w taki sposób, że starsze wartości stają się coraz mniej ważne, aż w końcu zostają całkowicie pominięte. Wskaźnik EMA zostaje najczęściej obliczony na podstawie cen zamknięcia.
Sposób jego interpretowania jest taki sam jak w przypadku wskaźnika giełdowego SMA, czyli obserwujemy czy wykres przecina od góry nie rosnącą linię wykładniczej średniej kroczącej. Jeżeli tak, to mamy do czynienia z sygnałem sprzedaży (S). Należy także pamiętać, że sygnał jest mocniejsze w momencie kiedy linia średniej ustabilizowała się w pozycji horyzontalnej lub podobnej. Jeżeli mamy do czynienia z sytuacją, kiedy to wykres przechodzi od dołu niemalejącą wykładniczą średnią kroczącą, to jest to dla nas sygnał zakupu (K). Taki sygnał jest tym bardziej prawdopodobny, im dłużej średnia krocząca znajdowała się w pozycji horyzontalnej przed pojawieniem się sygnału.
Wskaźnik FI – Force Index
Ten wskaźnik sprawdza stan równowagi między siłą byków i niedźwiedzi. Jego autorem jest doktor Alexandra Elder. Ponieważ sam wykres wskaźnika jest nierówny I bardzo zmienny, to dla lepszej jego interpretacji wykorzystuje się go wraz ze średnią kroczącą wykładniczą pobraną z dwóch ostatnich dni. Jeżeli mamy zamiar określać długoterminową prognozę, to sugeruję się w takim przypadku wykorzystanie średniej z 13 dni.
Wykres wskaźnika giełdowego przedstawiony jest jako graf oscylujący wokół zera. W przypadku kiedy wskaźnik określa wartość większą od zera, oznacza to że do czynienia mamy z sytuacją przewagi byków nad niedźwiedziami. Z sytuacją odwrotną spotykamy się kiedy wskaźnik FI jest mniejszy od zera. Jeżeli zaś FI oscyluje wokół wartości 0 to może to oznaczać dwie sytuacje. Po pierwsze, że mamy bardzo niski wolumen obrotu lub po drugie, że stosunkowo duży wolumen nieznacznie zmienił nam cenę aktywa bazowego. W takiej sytuacji możemy spodziewać się zmiany trendu.
Obserwacja wskaźnika polega na znajdowaniu punktów przecięcia się wykresu z zerowym poziomem. Sygnał sprzedaży (S) zostaje wygenerowany kiedy odnajdziemy punkt, w którym wykres przecina ten poziom z góry. Kiedy natomiast przecinany jest od dołu, to do czynienia mamy z sytuacją kupna (K). Należy pamiętać, że aby ta strategia była miarodajna, to powinny zostać potwierdzona przez średnią wykładniczą.
Wskaźnik IMI – Intrady Medium Index
Tego wskaźnika giełdowego używa się do określania, czy dany dzień miał trend wzrostowy, czy malejący. Interpretacja tego wskaźnika polega na wyszukiwaniu dywergencji pomiędzy wykresem wskaźnika, a wykresem aktywa bazowego oraz na obserwacji punktu przecięcia przez ten wskaźnik poziomu wykupienia i wyprzedzania.
Jeżeli zmiana wskaźnika nie oznacza zmiany kursu mamy do czynienia z sytuacją, w której wkrótce zmieni się trend. Na wykresie zobaczyć możemy sytuację, w której po mimo spadku kursu (B) tworzony jest trend wzrostowy (A). Zauważyć można, że już potem nastąpiła zmiana trendu i wzrost cen. Odwrotna sytuacja będzie nam prognozować również zmianę trendu – pomimo trendu wzrostowego aktywa (D) spada nam wartość wskaźnika – trend spadkowy (C). Mówi nam to o zapowiadającej się zmianie trendu.
Istnieje także drugi sposób interpretacji. Polega na wyszukiwaniu momentu przecięcia przez wykres wskaźnika poziomu wykupienia lub wyprzedaży. Należy przyjąć, że poziom wykupienia wynosi około 70, Natomiast poziom wyprzedzania 30. Kiedy wskaźnik przetnie od dołu linię do sprzedania, to mamy do czynienia z sygnałem kupna. Prognoza do sprzedaży tworzona jest natomiast gdy wskaźnik giełdowy przetnie linię wykupienia od góry.
Wskaźnik MI – Mass Index
Wykorzystuje się go do przewidywania nadchodzącej zmiany tendencji. Mierzy on bowiem zmianę pomiędzy kursem maksymalnym i minimalnym. Na wykresie wskaźnik ten przedstawiony jest jako linia oscylująca wokół dwóch wartości 27 i 26,5. Poziomy te służą do odnajdywania sygnałów prognozujących zmianę trendu oraz generowania sygnałów kupna i sprzedaży.
Odczytywanie wskaźnika giełdowego polega na znalezienie zjawiska nazwanego „reversal bulge” – już mówimy co to jest: najczęściej powstaje tuż przed mającą nadejść zmianę trendu. Ze zjawiskiem takim mamy do czynienia kiedy wskaźnik MI unosi się ponad obie linie sygnałowe (A), a następnie spada na nie od góry (B). Jeżeli dojdzie do sytuacji, że wskaźnik przetnie również dolną część linii sygnałowej na poziomie 26,5 – to jest to prognoza prawdopodobne i zmiany trendu. Na naszym wykresie cena instrumentu w trendzie wzrostowym (C) zmieniła się na trend spadkowy (D). Ponieważ jest to niezbyt pewny wskaźnik, to podczas jego korzystania należy także zmiany trendów potwierdzać za pomocą innych wskaźników, takich jak na przykład wskaźnik EMA.
Wskaźnik MACD – Moving Average Convergence Divergence
Jest to jeden z najczęściej wykorzystywanych wskaźników analizy technicznej. Na wykresie ten wskaźnik giełdowy ukazany jest jako oscylujący wokół poziomu zero oraz przecinający linię Signal.
Ten wskaźnik zyskał sobie bardzo dużą popularność ponieważ jest on bardzo użyteczny podczas generowania sygnałów, a jednocześnie niezmiernie prosty w interpretacji. Można go wykorzystywać w trakcie okresu stabilizacji, wzrostu, jak również spadku kursów. Minusem tego wskaźnika są jednak duże opóźnienia. Jest on raczej wykorzystywany w prognozowaniu długoterminowym.
Linia Signal reprezentuję nam 9-dniową średnią kroczącą wkaźnika MACD, wykres słupkowy przedstawia nam różnicę pomiędzy wskaźnikiem MACD, a linią Signal. Interpretacja tego wskaźnika polega na wyszukaniu punktów, w których MACD przechodzi od dołu w niemalejącą linię Signal. Wtedy do czynienia mamy z sygnałem kupna. Sygnał sprzedaży natomiast zostaję wygenerowany gdy linia wskaźnika przebija od góry nierosnącą linię Signal. Należy także pamiętać, że sygnał do zakupu powinien zostać wygenerowany poniżej poziomu zero, natomiast sygnał do sprzedaży ponad tym poziomem. Wyjątkiem od tej sytuacji jest moment, kiedy trochę ponad poziomem zero wskaźnik się stabilizuje, po czym przebija do góry i linię Signal. Wtedy często generowany jest dosyć silny sygnał kupna. Oczywiście odwrotna sytuacja ma miejsce w przypadku sygnału do sprzedaży.
Wskaźnik MACDO – Moving Average Convergence Divergence Oscillator
Oscylator pokazuje nam różnice między linią MACD, a Signal. Interpretacja tego oscylatora giełdowego jest podobna, jak w przypadku interpretacji wskaźnika MACD. Sygnały do kupna i sprzedaży generowane są zatem podczas momentów przecięcia poziomu zero. Dzięki temu znacznie łatwiej jest wyszukać punkty przecięcia, niemniej jednak jest to robione kosztem wiedzy na temat wzrostów i spadków.
Wskaźnik MTM – Momentum
Ten wskaźnik giełdowy przedstawia nam wartość zmiany ceny danego aktywa bazowego w czasie. Jest on podstawowym miernikiem impetu kursu.
Interpretacja wskaźnika polega na analizie w oparciu o linię Signal lub przecięciu poziomu zero. Jeżeli opieramy się o linię Signal, to sygnał kupna tworzony jest poprzez przybicie od dołu niemalejącej linii Signal przez wskaźnik, natomiast sygnał do sprzedaży tworzony jest gdy wskaźnik przybija od góry nierosnącą linię Signal. Jeżeli interpretację opieramy o poziom zerowy, to sygnały tworzone są w przypadku przecięcia tego poziomu. Przykład został przedstawiony na wykresie poniżej.
Wskaźnik MFI – Index Przepływów Pieniężnych
Dzięki temu wskaźnikowi giełdowemu na rynku Forex mierzyć możemy wielkość napływu i odpływu środków pieniężnych. Na wykresie ten wskaźnik ukazany jest jako graf w przedziale od 0 do 100. Jeżeli widzimy, że wskaźnik znajduje się w trendzie wzrostowym, to jest to oznaka napływu kapitału. Trend spadkowy oznacza sytuację odwrotną.
Wskaźnika MFI można używać do określenia stanu wykupienia i wyprzedzania aktywa bazowego. Jeżeli wartość wskaźnika oscyluje na poziomie powyżej 80, to mamy do czynienia z przewartościowanym rynkiem (wykupiony). Jeżeli oscyluje on poniżej wartości 20, to mówimy że rynek został wyprzedany. Strategia interpretowania wskaźnika polega na wyszukaniu punktów w których linia wykresu wskaźnika przycina z góry poziom wykupienia (wartość 80). W takim przypadku mamy do czynienia z sygnałem sprzedaży. Sygnał kupna generowany jest poprzez przecięcie od dołu linii wyprzedania (wartość 20).
Istnieje także drugi sposób interpretacji i polega on na wyszukaniu dywergencji, która zwiastować będzie zmianę trendu. W sytuacji na wykresie trend wzrostowy aktywa (A) nie jest potwierdzony przez wykres wskaźnika giełdowego, bowiem osiągnął już poziom wykupienia i zmienił trend na spadkowy (B). Sytuacja to zostaje potwierdzona poprzez krótkotrwałą zmianę trendu aktywa bazowego (na spadkowy – C). W momencie kiedy wykres wskaźnika osiągnął poziom wyprzedania (D) wygenerował on nowy trend (E), pomimo że nadal trwa trend spadkowy aktywa (C). Sytuacja ta zwiastuje zmianę trendu aktywa ze spadkowego na wzrostowy (F).
Wskaźnik NVI – Indeks Negatywnego Wolumenu
Ten wskaźnik giełdowy wykrywa notowania, których wolumen obrotu jest mniejszy w stosunku do poprzednich sesji giełdowych. Według autora tego wskaźnika (Normana Fosbacka) narzędzie to jest przydatne dla zaawansowanych inwestorów, którzy lubią zajmować pozycję po cichu. Dzięki temu wyprzedzają oni resztę inwestorów, którzy to zajmują pozycję dopiero wtedy, kiedy na rynku ukształtuje się widoczny trend. Wzrost tego wskaźnika oznacza utrzymywanie się trendu wzrostowego aktywa, natomiast jego spadek będzie oznaczać spadek kursu aktywa.
Na wykresie wskaźnik NVI (kolor niebieski) przedstawiony jest wraz z jednoroczną średnią wykładniczą (kolor zielony) oraz krótszą średnią wykładniczą (kolor pomarańczowy). Sygnał to kupna zostanie stworzone, kiedy linia zielona zostaje przecięta od dołu przez linię pomarańczową. Sygnał do sprzedaży (znacznik czerwony) generowany jest, kiedy linia jednorocznej średniej wykładniczej zostanie przecięta od góry przez krótszą średnią wykładniczą.
Wskaźnik OBV – On Balance Volume
Ten wskaźnik w przedstawia kumulację wolumenu obrotów zależnie od tego jak zmienił się kurs zamknięcia w danym dniu. Założeniem tego wskaźnika jest wyprzedzenie ruchu cen aktywa. Interpretacja wykresu wskaźnika OBV polega na wyszukaniu linii trendu oraz znalezieniu dywergencji między wskaźnikiem, a kursem instrumentu bazowego. Na wykresie zauważyć możemy Jak wzrost wskaźnika giełdowego OBV (A) przewiduje wzrost ceny oraz zmianę trendu na wzrostowy (B). Z tego wskaźnika należy korzystać z użyciem innych wskaźników, gdyż jest to narzędzie pomocnicze.
Wskaźnik PAR SAR – Parabolic Stop and Reversal
Tego wskaźnika giełdowego należy używać do wyznaczania punktów zamykania pozycji w inwestowaniu krótkoterminowym, jak i długoterminowym. Ten wskaźnik został stworzony przez Wellera Wildera, człowieka który jest również autorem takich narzędzi jak wskaźnik RSI czy DMI.
Wskaźnik sam w sobie posiada bardzo skomplikowaną metodologię matematyczną i nie będziemy się skupiać na tym czym jest, natomiast jego interpretacja jest dosyć prosta. Spadek notowań instrumentu bazowego poniżej przebiegu wykresu wskaźnika (S) będzie dla nas sygnałem do sprzedaży. Sygnałem kupna (K) jest wzrost kursu instrumentu bazowego powyżej linii wskaźnika. Wykorzystując ten wskaźnik zaleca się branie pod uwagę tylko sygnałów, które są zgodne z aktualnym trendem. Innymi słowy takich sygnałów, z którymi mamy do czynienia po wcześniejszym stworzeniu się trendu zgodnego z kierunkiem wskaźnika OBV.
Dzięki temu wskaźnikowi giełdowemu dowiemy się o notowaniach, których wolumen obrotu jest większy niż w poprzedniej sesji. Wskaźnik ten informuje nas o tym, że mniej doświadczeni inwestorzy zajmują pozycję na rynku, czemu towarzyszy wzrost wolumenu obrotów. Wzrost wskaźnika PVI sugeruje podtrzymanie trendu wzrostowego, natomiast jego spadek informuje nas o możliwym spadku notowań.
Graficznie wskaźnik ten prezentowany jest za pomocą trzech linii. Pierwszą z nich jest wskaźnik PVI, druga linia to jednoroczna średnia wykładnicza natomiast linia trzecia to krótka średnia wykładnicza. Jeżeli zdarzy się sytuacja że średnia wykładnicza jednoroczna zostanie przecięta od dołu przez krótką wykładniczą, to jest to dla nas sygnał kupna. Odznaka do sprzedaży zostaje zaprezentowana jeżeli jednoroczna średnia wykładnicza zostanie przecięta od góry przez krótszą.
Ten wskaźnik giełdowy często wykorzystywany jest w połączeniu ze wskaźnikiem NVI. Współpraca obu wskaźników zaprezentowana jest na powyższym wykresie i daje ona nam silne sygnały do sprzedaży.
Wskaźnik PVO – Percentage Volume Oscillator
Ten wskaźnik informuje nas o różnicy między dwoma średnimi kończącymi z wolumenu obrotu. Wskaźnik znajduje się powyżej zera, kiedy wartość obrotu jest wysoka oraz kiedy krótsza średnia wykładnicza ma większą wartość niż dłuższa. Odpowiednio, kiedy wartość obrotu spada, krótsza średnia wykładnicza ma wartość niższą od dłuższej średniej, to wartość wskaźnika giełdowego spada poniżej zera.
Pierwszą z metod interpretacji wskaźnika jest obserwowanie, kiedy to jego wykres przecina linię zerową. Kiedy następuje przebicie linii zerowej od dołu, to jest to sygnał do kupna. Sygnał do sprzedaży natomiast zostanie wygenerowany, kiedy nastąpi przebicie linii zerowej od góry.
Inną metodą interpretacyjną jest poszukiwanie najwyższej wartości wskaźnika giełdowego. W tej metodzie sygnałem kupna jest moment, kiedy wskaźnik osiągnie lokalne minimum i rozpoczyna wzrost do poziomu zerowego. Sygnałem do kupna jest sytuacja odwrotna, czyli taka, w której wskaźnik osiągnie lokalne maksimum i zaczyna spadać zbliżając się tym samym do poziomu zero.
Jest jeszcze trzecia metoda interpretacji polegająca na poszukiwaniu dywergencji między wskaźnikiem (A,C), a kursem (B,D). Może ona być sygnałem do zmiany trendu.
Wskaźnik POS – Oscylator Kursu
Ten wskaźnik w jest bardzo podobny do wskaźnika MACD. Różnicą między tymi dwoma narzędziami jest fakt, że wskaźnik POS wykorzystuje średnią arytmetyczną zamiast średniej wykładniczej, jak to ma miejsce w przypadku wskaźnika MACD.
Aby interpretować wskaźnik POS do wyboru mamy dwie opcje. Pierwsza metoda polega na znalezienie punktu przecięcia linii Signal, natomiast według drugiej metody wyszukujemy momentu przecięcia poziomu zerowego przez ten wskaźnik. Tak jak zaprezentowano na poniższym wykresie, sygnałem do zakupu jest moment przecięcia od dołu przez wykres wskaźnika giełdowego linię Signal. Sygnał sprzedaży jest analogicznie odwrotny, czyli występuje w momencie przebicia linii Signal od góry.
Według drugiej metody interpretacji, sygnał kupna powstaje w momencie przebicia przez wykres wskaźnika poziomu zero od dołu, natomiast sygnał do sprzedaży tworzony jest, kiedy wykres wskaźnika przycina tę linię od góry do dołu. W kwestii wyboru odpowiedniej metody należy przyjrzeć się temu, która z nich lepiej odpowiada danemu instrumentowi bazowemu.
Wskaźnik PVT – Price and Volume Trend
Ten wskaźnik giełdowy mierzy wielkość przepływu środków pieniężnych. Jest on w tej kwestii zbliżony do wskaźnika OBV. Metoda obliczania tego wskaźnika polega na tym, że wielkość zmiany wolumenu obrotu zależna jest od procentowej zmiany kursu porównywanego do kursu z dnia poprzedniego. Ten sposób obliczania wskaźnika powoduje, że jest on znacznie bardziej dokładny niż wskaźnik OBV.
Dobrą strategią jest porównanie jego wykres z trendem utworzonym przez wykres aktywa bazowego oraz znaleźć spowolnienie wzrostu lub spadku tego wskaźnika przy jednoczesnym lub spadku kursu instrumentu bazowego. Jeżeli mamy do czynienia ze słabnącym wzrostem wskaźnika przy jednoczesnym trendzie wzrostowym kursu, to może to sygnalizować nadchodzący spadek notowań. W odwrotnej sytuacji, kiedy to mamy do czynienia ze spowolnieniem spadku wskaźnika przy jednoczesnym spadku kursu aktywa, możemy spodziewać się przełamania trendu spadkowego. Można także założyć, że prognozą do zmiany trendu jest zaobserwowanie dywergencji między wskaźnikiem (A), a linią kursu (B). Taka sytuacja zaprezentowana jest na wykresie poniżej.
Wskaźnik QSTICK
Ten wskaźnik to różnica między cenami otwarcia i zamknięcia sesji zaprezentowana za pomocą średniej kroczącej. Wartości tego wskaźnika oscylują wokół zera. Qstick występujący w wartościach dodatnich wykazuje okres, w którym przeważały białe świeczki (cena zamknięcia jest wtedy wyższa od ceny otwarcia sesji). Jeżeli w danym okresie przeważały świeczki czarne, to wartość wskaźnika Qstick spada poniżej zera.
Wskaźnik ten pomocny jest przy wyznaczaniu trendu. Aby je zaobserwować należy wyszukiwać punktów zwrotnych, czyli takich miejsc, w których jego wykres osiąga lokalne ekstremum i nagle zmienia kierunek. Taka sytuacja może prognozować, że wkrótce zmieni się trend aktywa bazowego. Przykład podano na poniższym wykresie.
Innym sposobem odczytywania wskaźnika giełdowego jest wyszukanie dywergencji między kursem, a wykresem wskaźnika. Na wykresie poniżej, wskaźnik zawiera się w trendzie rosnącym (B) i znajduje się w tym regencji ze spadkowym kursem aktywa bazowego. Taka sytuacja często zwiastuje, że wkrótce zakończy się aktualny trend.
Wskaźnik ROC – Rate of Change
Ten wskaźnik giełdowy sygnalizuje nam zmianę impetu, określa on bowiem zmianę wielkości cen w danym okresie. Ponadto można powiedzieć, że wskaźnik ROC jest jednym z najczęściej wykorzystywanych wskaźników w analizie technicznej.
Wskaźnik ten można interpretować na kilka sposobów. Pierwszym z nich jest poszukiwanie momentów przecięcia przez wskaźnik niemalejącej linii Signal, co jest dla nas sygnałem kupna (K). Sygnałem do sprzedaży (S) jest natomiast sytuacja, w której wskaźnik przycina od góry nie rosnącą linię Signal. Tę metodę wykorzystuje się często przy użyciu innych wskaźników analizy technicznej.
Drugą metodą interpretowania wskaźnika giełdowego jest sytuacja, kiedy wskaźnik przebija od dołu poziom 0. Jest to dla nas sygnał kupna (K). Odwrotna sytuacja, czyli taka, w której wskaźnik przecina poziom zerowy od góry, daje nam sygnał do sprzedaży (S). Ta metoda również powinna być wykorzystywana z użyciem innych wskaźników.
Trzecia taktyka polega na ustalenie poziomu wykupienia i poziomu wyprzedania na wykresie wskaźnika giełdowego. Należy je wyznaczyć w taki sposób, aby pomiędzy tymi dwoma poziomami znajdowało się około 90% przebiegu wykresu wskaźnika ROC. Górna linia będzie nazwana linią wykupienia, natomiast dolna – wyprzedania. W tej metodzie, sygnałem kupna jest przebicie od dołu przez wskaźnik linii poziomu wyprzedania, natomiast sygnał sprzedażowy (S) generowany jest w momencie przybicia od góry linię wykupienia przez wskaźnik.
Ostatnia metoda interpretacji wskaźnika ROC polega na wyszukiwaniu dywergencji pomiędzy wykresem wskaźnika, a wykres kursu instrumentu. Jeżeli zaobserwujemy na wykresie wskaźnika trend spadkowy, jednoczesnym trendzie wzrostowym kursu aktywa, to może to prognozować korektę cen lub zmianę trendu. W sytuacji odwrotnej, czyli wtedy, kiedy wykres wskaźnika giełdowego układa się w trendzie wzrostowym, a kurs instrumentu w trendzie spadkowym, to może to sygnalizować wzrost kursu notowań. Sytuacja ta zobrazowana jest na poniższym wykresie.
Aby dobrze wybrać sposób interpretacji wskaźnika ROC należy zastosować wszystkie metody na danych historycznych i wybrać tą, która sprawdza się najlepiej.
Wskaźnik RSI – Indeks Siły Względnej
Ten wskaźnik obok wskaźnika MACD i ROC jest jednym z trzech najczęściej wykorzystywanych wskaźników w analizie technicznej. To narzędzie przyrównuje ruchy spadkowe i wzrostowe cen zamknięcia w danym okresie. Najczęściej wykorzystywany jest okres czternastodniowy, jednak czasami spotyka się okresy 7 i 9-cio dniowe w przypadku analiz krótkoterminowych oraz wykresy 25-dniowe dla interpretacji długoterminowych. Ten wskaźnik prezentowany jest na wykresie jako wartość zawierająca się pomiędzy 0 a 100.
Są dwa sposoby interpretacji tego wskaźnika giełdowego. Pierwszy z nich to wyszukanie dywergencji między wskaźnikiem, a ceną aktywa. Na poniższym wykresie przedstawiono sytuację, kiedy trend spadkowy kursu akcji (B) łączy się ze wzrostowym trendem wskaźnika (A). Prognozuje to, że wkrótce zakończy się trend zniżkujący.
Druga metoda polega na wyznaczeniu linii wyprzedania i linii wykupienia. Tą pierwszą najczęściej określa się na poziomie 20-30%, natomiast linię wykupienia na wysokości 70-80%. Jeżeli wskaźnik RSI przetnie od dołu poziom wyprzedania, to mamy do czynienia z sygnałem kupna. Sygnał do sprzedaży został wygenerowany, kiedy poziom wykupienia zostanie przybity od góry przez wykres wskaźnika.
Wskaźnik RVI – Relative Volatility Index
Ten wskaźnik jest bardzo podobny do wskaźnika RSI i zawiera się w przedziale pomiędzy 0 a 100. Jego interpretacja polega na znajdowanie punktów, w których jego wykres przekracza poziom 50. Jeżeli wskaźnik RVI przebije ten poziom od dołu, to mamy do czynienia z sygnałem kupna. Przebicie tego poziomu od góry wyznacza nam sygnał do sprzedaży.
Na poniższym wykresie zaprezentowaliśmy jak można ten wskaźnik giełdowy wykorzystać wraz ze wskaźnikiem MACD. W tym przypadku sygnał kupna (A) wygenerowany przez wskaźnik MACD zostaje jasno potwierdzony przez wskaźnik RVI (B). Są także dwa sygnały do sprzedania wygenerowane przez wskaźnik MACD (punkt C i D). W takiej sytuacji wskaźnik RVI dwukrotnie przebija poziom 50 od góry.
Wskaźnik RVI najczęściej wykorzystywany jest łącznie z innymi wskaźnikami.
Wskaźnik SMA – Prosta Średnia Krocząca
Jest to jeden z pierwszych wskaźników wykorzystywanych w analizie technicznej. Jego zasada działania opiera się na wyznaczeniu średniej arytmetycznej z kilku poprzednich sesji. Dzięki niemu możemy otrzymać całkiem poprawne sygnały. Wskaźnika tego najczęściej będziemy używać, aby wyznaczyć trend, określić poziom wsparcia i oporu. Wskaźnik SMA możemy wykorzystać na trzy sposoby.
Pierwsza metoda interpretacji polega na znalezieniu punktów przecięcia średniej kroczącej oraz wykresu ceny aktywa bazowego. Jeżeli mamy do czynienia z sytuacją, w której wykres kursu przecina od góry nie rosnącą linię średniej kroczącej, to mamy dzięki temu wyznaczony sygnał do sprzedaży. Jeżeli to sama linia średniej kroczącej (nie malejąca) przecięta zostanie od dołu przez wykres, to jest to sygnał do kupna. Tego rodzaju sygnały są tym bardziej rzeczywiste, im dłużej średnia krocząca znajdowało się w stabilnym stanie, a najlepiej była w trendzie horyzontalnym.
Na powyższym wykresie znaleźć możemy drugi sposób interpretowania wskaźnika giełdowego SMA. Sposób ten polega na wziąć to pod uwagę dwóch lub trzech wykresów średniej kroczącej o różnych parametrach. Przykładowo można wziąć średnią z 15 i 45 sesji, z 15 i 30 sesji lub z 30 i 45 sesji. Interpretacja polega na odnalezieniu punktów przecięcia tych średnich przez wykres aktywa bazowego. Należy pamiętać że średnie kroczące muszą być niemalejące. Jeżeli przecięte są od dołu, to jest to sygnał do kupna, gdy zaś przecinane są od góry to mamy do czynienia z sygnałem sprzedaży.
Trzecim sposobem obserwacji tego wskaźnika giełdowego jest przecinanie się samych średnich między sobą. Jeżeli średnia o większej liczbie sesji przecinana jest od dołu przez średnią o mniejszej liczbie sesji, to jest to dla nas mocny sygnał do kupna. Należy pamiętać, że przecinana średnia musi być niemalejąca, a najlepiej znajdować się powinna w trendzie horyzontalnym. Jeżeli odwrócimy sytuację i krótsza średnia krocząca przetnie dłuższą od góry, to mamy do czynienia z sygnałem sprzedaży. Należy przy tym dodać, że sygnały generowane w ten sposób są dosyć opóźnione i powinny być wykorzystywane jedynie w prognozowaniu średnio lub długoterminowym.
Wskaźnik StDev – Standard Deviation
Ten wskaźnik pokazuje nam zmienność kursu, a dokładniej jak bardzo ceny zamknięcia odróżniają się od średniej wartości cen z ostatnich 20 sesji (najczęściej). Jeżeli różnica jest duża, to wskaźnik rośnie, Natomiast jeżeli różnica jest niewielka, to wskaźnik zbliżony jest do zera.
Teoria stojąca za tym wskaźnikiem mówi o tym, że jeżeli wahania danego aktywa są duże, to towarzyszą im lokalne maksima, natomiast jeżeli zmienność jest niewielka, to będą im towarzyszyć lokalne minima. Tego wskaźnika używa się najczęściej jako dodatku do innych narzędzi, na przykład wykorzystuje się go wraz ze wstęgami Bollingera. Jego interpretacja polega na odnalezieniu niskich poziomów (A1, A2), które mogą prognozować zbliżającą się zmianę tendencji. Na poniższym wykresie jest to zmiana trendu na wzrostowy (B1, B2).
Wskaźnik STS – Oscylator Stochastyczny
Ten wskaźnik porównuje nam cenę zamknięcia do rozpiętości ceny minimalnej i maksymalnej w trakcie trwania sesji. Takie dane są później uśrednione za pomocą średniej ruchomej. W analizie technicznej mamy do czynienia z trzema rodzajami tego wskaźnika giełdowego: szybkim, wolnym i pełnym. Jak łatwo się domyślić, pierwszy z nich dobrze sprawdza się w prognozowaniu krótkoterminowym, drugi w średnim terminie, natomiast pełny dobrze sprawdza się w prognozach długoterminowych. Pełny wskaźnik bierze pod uwagę 3 parametry: liczbę okresów służąca do obliczenia %K, liczbę okresów do obliczenia linii sygnałowej %D oraz parametr trzeci, czyli czynnik wygładzający linię %K.
Na wykresie tego oscylatora zobaczyć możemy dwie linie: %K (głowny wykres oscylatora) oraz jego średnią ruchomą czyli %D. Ta druga linia to inaczej linia Signal. Tak jak wiele innych wskaźników i ten możemy interpretować na trzy sposoby.
Pierwsza metoda polega na wyznaczeniu poziomów wykupienia i wyprzedania. Pierwszy z nich wyznacza się najczęściej na poziomie 80-90%, natomiast poziom wyprzedania to zwykle 10-20%. Następnie wyszukujemy sygnałów kupna i sprzedaży. Sygnał kupna zostaje wygenerowany jeżeli linia wskaźnika giełdowego przebije od dołu poziom wyprzedania. Analogicznie sygnał sprzedaży zostanie stworzony jeżeli wskaźnik STS przebije od góry poziom wykupienia.
Druga metoda interpretacji polega na szukaniu punktu przecięcia przez %K od dołu linii %D (nie malejącej). Taka sytuacja daje nam sygnał do kupna. Sygnał do sprzedaży zostaje stworzony gdy nastąpi przebicie od góry linii %D (nie rosnącej) przez wykres %K. Te sygnały są jeszcze bardziej wiarygodne, jeżeli uda nam się jest zaobserwować w pobliżu linii wyprzedania i wykupienia.
Trzecim sposobem obserwowania wskaźnika giełdowego jest wyszukiwanie dywergencji między trendem wskaźnika, a kursem aktywa bazowego. Jeżeli mamy do czynienia ze spadkowym trendem instrumentu bazowego obserwujemy jednocześnie trend wzrostowy wskaźnika, to może to sygnalizować zakończenie trendu spadkowego kursu. W odwrotnej sytuacji, czyli kiedy widzimy spadkowy trend wskaźnika, przy wzrostowym trendzie kursu, mamy do czynienia z zapowiadającym się odwróceniem trendu. W tym przypadku ze wzrostowego na spadkowy.
Wskaźnik TRD – Odchylenia od Trendu
Ten wskaźnik oscyluje wokół wartości 1 i jest wynikiem podzielenia ceny akcji przez okresową prostą średnią krocząca. Jeżeli wykres jest bardzo zbliżony do 1, co mówi nam to, że cena akcji czy też innego waloru, jest identyczna z jego średnią kroczącą. Odbieganie od tej wartości mówi nam jak bardzo kurs aktywa jest od niej oddalony. Dlatego też wskaźnik ten nazywany jest wskaźnikiem odchylenia od trendu.
Interpretacja tego wskaźnika giełdowego polega na odnajdywaniu skrajnych odchyleń, które będą pojawiać się podczas wkraczania ceny w lokalnych maxima lub minima. Z tego wskaźnika korzysta się najczęściej kiedy do czynienia mamy z trendem horyzontalnym. Duże oddalenie wartości wskaźnika od 1 może zwiastować pojawienie się krótkotrwałej zmiany trendu, czyli ukształtowanie się lokalnego maksimum lub lokalnego minimum. Na wykresie pokazano przełamanie poziom oporu, które zostanie potwierdzone przez dużą wartość wskaźnika.
Ten wskaźnik skonstruowany jest za pomocą 1-okresowego momentum z potrójnie wygładzoną wykładniczą średnią kroczącą. Oscylator Trix wyklucza cykle które są krótsze niż długość okresu ustawiona dla tego wskaźnika. Dzięki temu wyeliminowane zostają ruchy cen, które są mało istotne dla większości trendów. Z tego oscylatora korzysta się, kiedy mamy do czynienia z wyraźnymi trendami i chcemy prognozować punkty zwrotne.
Oscylator TRIX
Interpretacja za pomocą dywergencji została przedstawiona na wykresie poniżej. W punkcie B wskaźnik giełdowy wzrasta przy spadającym kursie aktywa (A). Spadek kursu nie znajduje potwierdzenia w wykresie wskaźnika TRIX, co zapowiada zmianę trendu waloru (C).Ten wskaźnik skonstruowany jest za pomocą 1-okresowego momentum z potrójnie wygładzoną wykładniczą średnią kroczącą. Oscylator Trix wyklucza cykle które są krótsze niż długość okresu ustawiona dla tego wskaźnika. Dzięki temu wyeliminowane zostają ruchy cen, które są mało istotne dla większości trendów. Z tego oscylatora korzysta się, kiedy mamy do czynienia z wyraźnymi trendami i chcemy prognozować punkty zwrotne.
Oscylator TRIX można interpretować na trzy sposoby. Pierwszy z nich, to poszukiwanie dywergencji między wykresem aktywa, a wykresem wskaźnika. Drugim sposobem jest obserwowanie, czy nie generowane zostają sygnały kupna sprzedaży, które to tworzone zostają w momencie przecięcia się wskaźnika z linią Signal. Trzecią metodą interpretacji jest znajdowanie punktów zwrotnych wskaźnika po osiągnięciu lokalnych ekstremów. Na poniższym wykresie zaprezentowano sygnał kupna, który został wygenerowany w momencie przecięcia przez wykres wskaźnika linii Signal od dołu. Sygnał sprzedaży natomiast został tworzony, gdy ten wykres przeciął linię Signal od góry.
Interpretacja za pomocą dywergencji została przedstawiona na wykresie poniżej. W punkcie B wskaźnik giełdowy wzrasta przy spadającym kursie aktywa (A). Spadek kursu nie znajduje potwierdzenia w wykresie wskaźnika TRIX, co zapowiada zmianę trendu waloru (C).
Wskaźnik Ultimate
ten oscylator jest kombinacją trzech oscylatorów o różnych czasach na siebie się nakładających. Najczęściej bierzemy pod uwagę okres 7-dniowy, 14-dniowy i 28-dniowy. Graficzną prezentacją tego wskaźnika giełdowego jest wykres zawierający się w przedziale od zera do stu. Analizując ten wskaźnik, poszukujemy zgodności kierunku ruchu wykresu wskaźnika z ruchem ceny aktywa bazowego.
Jeżeli mamy do czynienia ze zwyżką kursu akcji, to analogicznie wykres wskaźnika powinien także osiągać lokalne maksimum. Gdy cena akcji spada wyznaczając nowe minimum, to wykres wskaźnika Ultimate powinien także osiągnąć taką postać.
Jeżeli graf wskaźnika nie potwierdza ruchu kursów mamy zapowiedź zmiany trendu. Na poniższym wykresie mamy uwidoczniony przykład, kiedy to kurs wzrasta (B), a wskaźnik wykazuje spadek (A). Zaobserwować można, że tuż po tym wydarzeniu odnotowano spadek cen i zmianę trendu.
Inną metodą interpretacji jest analiza jego przebiegu w stosunku do poziomu wykupienia i wyprzedzania. Poziom wykupienia wyznacza się najczęściej na wysokości 70%, natomiast poziom wyprzedania na 30%. Sygnał sprzedaży został wygenerowany w momencie przybicia w dół poziomu wykupienia, a sygnał do kupna w sytuacji, kiedy następuje przebicie w górę poziomu wyprzedania. Sytuację taką zobrazowano na wykresie poniżej.
Wskaźnik VROC
Ten wskaźnik pod względem matematycznym jest taki sam jak wskaźnik ROC. Różnica pomiędzy nimi jest taka, że wskaźnik VROC wykorzystuje wolumen obrotu, a nie ceny zamknięcia. Mierzy on również tempo zmiany obrotów. Tego wskaźnika najlepiej jest używać w przełomowych momentach kursu danego koloru, a taki momentami mogą być szczyty, dołki lub linie przełamania trendu. Takie sytuacje często poprzedzone są bowiem wysokimi wskazaniami wskaźnika VROC. Interpretacja wskaźnika polega na wyszukiwaniu gwałtownych wzrostów, który może zapowiadać zmianę trendu.
Wskaźnik WAD – William’s Accumulation/Distribution
Interpretacja tego wskaźnika polega na wyszukiwaniu dywergencji między nim, a wykresem kursu. Na poniższym wykresie mamy sytuację, kiedy to trend spadkowy aktywa (A) koreluje ze wzrostem wartości wskaźnika WAD (B). Analizując dalszy wykres kursu widzimy, że zgodnie z przewidywaniami trend zmienił się na wzrostowy.
Wskaźnik Williams’ %R
Służy do obserwowania i diagnozowania momentów przewartościowania i niedowartościowania ceny akcji. Jest on w tym samym bardzo podobny do oscylatora stochastycznego. Należy także mieć na uwadze, że wskaźnik ten daje tym lepsze sygnały, im bardziej horyzontalny jest trend oraz wysokie wahania cen.
Aby dobrze analizować wskaźnik należy wyznaczyć poziom wykupienia i wyprzedania. Poziom wykupienia wyznacza się na wysokości około 80%, natomiast poziom wyprzedania na około 20%. Sygnał do kupna zostaję wygenerowany przy wzroście wskaźnika ponad poziom wyprzedania. Sygnał sprzedaży – analogicznie, gdy wskaźnik spadnie poniżej poziomu wykupienia. Sygnały te często mogą nie być miarodajne, dlatego też sugeruję się korzystanie ze wskaźnika giełdowego Williams’ %R wraz z innymi narzędziami.