Rynki wschodzące od dłuższego czasu rozwijają się w ponadprzeciętnym tempie. Motorem napędowym są oczywiście Chiny, którym udało się podnieść PKB nawet w czasie zeszłorocznej pandemii. Mimo to akcje spółek z rynków wschodzących są nadal stosunkowo tanio wyceniane. Jaka jest sytuacja ekonomiczna w kluczowych krajach wschodzących? Jak możemy zainwestować w ich rozkwit?
Czym są Rynki Wschodzące czyli Emerging Markets?
Rynki wschodzące to takie, które charakteryzują się szybkim wzrostem gospodarczym (zwłaszcza PKB) i szybkim rozwojem przemysłu. Są to głównie kraje Azji Południowej, Europy Wschodniej i Ameryki Południowej. Nie jest niczym niezwykłym, że kraje rynków wschodzących (EM) doświadczają wzrostu PKB na poziomie 100% lub wyższym w ciągu jednego roku.
Z drugiej strony, kraje EM są często niestabilne politycznie, a prawdopodobieństwo bankructwa jest w nich znacznie wyższe niż w innych krajach. Bardzo niebezpieczne są też kraje, których gospodarka w dużej mierze zależy od eksportu jednego kluczowego towaru. Doskonałym przykładem jest Wenezuela, gdzie spadek cen ropy spowodował początek kryzysu gospodarczego w całym kraju i jego bankructwo.
Czym jest rozwijająca się gospodarka rynkowa?
Kraje klasyfikowane jako wschodzące gospodarki rynkowe to te, które posiadają niektóre, ale nie wszystkie cechy charakterystyczne dla rynków rozwiniętych. Dotyczy to również rynków, które mogą stać się rozwiniętymi w przyszłości lub były nimi w przeszłości. W miarę rozwoju gospodarki rynków wschodzących stają się one zazwyczaj bardziej zintegrowane z gospodarką światową, co przejawia się w zwiększonej płynności na lokalnych rynkach długu i akcji, zwiększonym wolumenie handlu i bezpośrednich inwestycjach zagranicznych oraz w krajowym rozwoju nowoczesnych instytucji finansowych i regulacyjnych.
Jak klasyfikuje się gospodarki rynków wschodzących
Rozmaite źródła wymieniają państwa jako „gospodarki wschodzące”, ale są one klasyfikowane w różny sposób przez różnych analityków. Poziom dochodów, jakość systemów finansowych i tempo wzrostu to najpopularniejsze kryteria, jednak dokładna lista czynników rynkowych może się różnić. Na każdej liście pojawia się kilka tych samych krajów, choć nie ma powszechnie przyjętych parametrów, na podstawie których kraje można w ten sposób sklasyfikować.
Które kraje należą do listy rynków wschodzących?
Najlepsze kraje wschodzące będą się różnić w zależności od listy, ale poniżej wymieniono kilka najpopularniejszych „krajów wschodzących”. Kraje BRIC czyli Brazylia, Rosja, Indie i Chiny. Kraje te są obecnie uważane za cztery największe rynki wschodzące. Kraje CIVETS, czyli Kolumbia, Indonezja, Wietnam, Egipt, Turcja i RPA. Niektórzy przewidują, że kraje poniżej znajdą się wśród kolejnych rynków wschodzących, które szybko zyskają na znaczeniu gospodarczym.
- Chile
- Czechy
- Węgry
- Indonezja
- Malezja
- Meksyk
- Maroko
- Filipiny
- Polska
- Korea Południowa
- Tajwan
- Tajlandia
Szybkie bogacenie się rynków wschodzących
Instytut Brookings przewiduje, że w latach 2020-2030 liczebność klasy średniej w Azji wzrośnie z 2 miliardów do 3,5 miliarda osób. W Europie i Stanach Zjednoczonych liczba osób w klasie średniej wzrośnie tylko nieznacznie. W Ameryce Łacińskiej i Afryce również obserwujemy szybkie bogacenie się ludzi. Oczywiście bogactwo przekłada się na wzrost konsumpcji. Globalna konsumpcja w 2023 roku ma wynieść 65 bilionów dolarów pomimo pandemii, czyli dwukrotnie więcej niż w 2013 roku. Połowa tego wzrostu to zasługa rynków wschodzących.
Obliczenia HSBC pokazują, że gospodarka cyfrowa rozwija się szybko zwłaszcza w krajach rozwijających się. Poniższy rysunek pokazuje przewidywany wzrost w ciągu najbliższych dziesięciu lat dla Ameryki Łacińskiej. Średnie wydatki na osobę w krajach wschodzących są ze zrozumiałych względów niższe niż w USA i Europie, ale sytuacja szybko się zmienia.
Według International Comparison Program już przy zastosowaniu parytetu siły nabywczej, chińska gospodarka jest większa niż amerykańska. Nie możemy jednak zapominać o innych szybko rozwijających się gospodarkach, takich jak Indie, Indonezja czy Brazylia.
Rynki wschodzące i Inwestycje
Spojrzenie makroekonomiczne generuje optymizm do inwestowania w kraje rozwijające się. Mimo to wyniki akcji z tych krajów w ostatnich kwartałach były gorsze od wyników z krajów rozwiniętych. Jaki jest tego powód?
Poniższy rysunek przedstawia zyski na akcję dla indeksu skupiającego się na rynkach wschodzących. Od 2006 roku zyski praktycznie nigdzie się nie zmieniły i są obecnie niższe niż np. w 2011 roku. Nawet w 2023 roku nie powinien zostać osiągnięty nowy szczyt.
Z kolei na rynkach rozwiniętych zyski przed pandemią były rekordowe, a w 2023 roku spodziewany jest powrót do rekordów wszech czasów. Wskaźnik P/E dla rynków wschodzących wynosi obecnie 15-krotność zysków, co jest najwyższym wynikiem od 2007 roku. Wskaźnik P/E dla gospodarek rozwiniętych wynosi 21, czyli jest najwyższy od 2001 roku. W ostatnich miesiącach entuzjazm inwestorów wzrósł na całym świecie, ale najbardziej skoncentrował się w USA i Europie. Międzynarodowe korporacje z krajów rozwiniętych są bardzo skuteczne w tworzeniu zysków dla swoich akcjonariuszy.
Problemem w krajach wschodzących jest przede wszystkim niestabilna sytuacja polityczna i niska wiarygodność prawodawstwa. Widzieliśmy to na przykładzie dojścia Erdogana do władzy w Turcji czy ostatnio w przypadku zatrzymania planowanej wielkiej oferty publicznej Alipay na kilka dni przed jej wejściem na giełdę.
Przy inwestowaniu na rynkach wschodzących bardzo ważna jest więc dywersyfikacja. Za pośrednictwem brokerów o dużym zasięgu rynkowym, takich jak eToro można oczywiście kupować konkretne akcje. Jednak dla inwestorów detalicznych, którzy chcą przeznaczyć część swojego portfela na akcje z rynków wschodzących o wiele lepiej jest skupić się na ETF-ach, które posiadają szeroki portfel akcji.
Ogromny boom w krajach wschodzących będzie sprzyjał także niektórym uznanym firmom z Zachodu, zwłaszcza z sektora konsumenckiego. NIKE na przykład, w swoim ostatnim raporcie kwartalnym poinformowała, że jej sprzedaż w Chinach wzrosła o 24% rok do roku w tym kwartale. Sprzedaż cyfrowa nawet się tam podwoiła. EBITDA za kwartał wyniosła 891 milionów dolarów w Chinach, co oznacza wzrost o 28% w porównaniu z rokiem ubiegłym i praktycznie taki sam zysk operacyjny, jak w przypadku działalności firmy w Ameryce Północnej rok temu. Do 2023 roku Chiny mogą być najważniejszym rynkiem NIKE.
Zdolność NIKE do adaptacji do zmian makroekonomicznych sprawia, że akcje są jednym z najbardziej dochodowych aktywów w długim okresie. W 1978 roku sprzedaż firmy wynosiła 700 milionów dolarów, teraz wynosi 38 miliardów dolarów rocznie. Długoterminowy wzrost sprzedaży wynosi około 10%. Dochód netto wzrósł z 300 milionów dolarów w 1991 roku do 2,8 miliarda dolarów obecnie.