Web 3.0 odnosi się do zestawu rozwiązań technologicznych, które umożliwiają budowanie semantycznych i zdecentralizowanych usług online, wykorzystujących nowe osiągnięcia, takie jak blockchain, aby dać nam pełną kontrolę nad treścią, lepsze bezpieczeństwo i prywatność.
Przyszłość Internetu to rzeczywistość zdecentralizowana, a to właśnie Web 3.0 zaczął budować już dziś. Web 3.0 to technologia, która opiera się na tecnologii blockchain i sieciach P2P, która obiecuje nam zupełnie inne wrażenia, ale przede wszystkim zdecentralizowane i bezpieczne.
Historia ewolucji Sieci
Historia sieci WWW rozpoczęła się w 1989 roku wraz z powstaniem projektu autorstwa Tima Bernersa-Lee, który jest uważany za ojca World Wide Web. Web 1.0 (bo to był jej pierwszy rozwój) był w zasadzie statycznym medium, które pozwalało na prezentowanie informacji użytkownikom, którzy mieli dostęp do ówczesnych usług internetowych. Czyli można było czytać informacje pozbawione interaktywności. W rzeczywistości narzędzia do korzystania z witryn były początkowo tak ograniczone, że nie było tam żadnych obrazów, interfejsów graficznych, a tym bardziej audio czy wideo.
Żebyś lepiej zrozumieć o czym mówimy, na poniższym obrazku możesz zobaczyć stronę internetową wyświetloną w sposób, który można by nazwać Web 1.0 – z pewnością spartańska, ale wyraźnie pokazująca jak to działało kiedyś.
Późniejsze Web 1.0 zaczęło się udoskonalać. Pojawiły się technologie takie jak przeglądarki internetowe, ViolaWWW, Mosaic, Netscape i Internet Explorer. Każda z nich dodała ulepszenia, które uczyniły Web 1.0 bardziej kolorową, a nawet interaktywną, mimo że technologie te były często niekompatybilne.
Nadejście Web 2.0
W 1999 roku, zaledwie 10 lat po narodzinach, Web zaczął ewoluować do następnego poziomu – Web 2.0. Pojawienie się technologii takich jak JavaScript (z 1995 roku), PHP (1995) i Java (1996) pozwoliło sieci przejść od podejścia statycznego do takiego, które zaczęło mieć zdolność interakcji z użytkownikiem. Pozwoliło to nie tylko czytać treści, ale także pisać je bezpośrednio w sieci i zostawiać w niej swój własny ślad.
Na tym etapie odkrylibyśmy usługi, które do tej pory były częścią naszego codziennego życia. Należą do nich Google, Amazon, Facebook, Twitter, WordPress czy Blogger – pierwsza platforma blogowa, która później została wykupiona przez Google. Web 2.0 oprócz umożliwienia odczytu i zapisu informacji, dokonał także ogromnego skoku w interaktywności i multimedialności. Usługi takie jak strumieniowe przesyłanie audio i wideo dokonały na tym etapie wielkiego postępu (np. narodziny radia internetowego czy YouTube).
Ostateczny Web 3.0
Znajdujemy się teraz w fazie budowy Web 3.0, nowej ewolucji Sieci, która pozwala nam czytać-zapisywać-zastosować to, co piszemy w usługach sieciowych, które z kolei ewoluują od systemu scentralizowanego do całkowicie zdecentralizowanego. Web 3.0 jest połączeniem technologii takich jak Semantic Web, sztuczna inteligencja, wprowadzenie technologii 3D, wirtualna rzeczywistość, a także pojawienie się technologii blockchain, sieci P2P i usług umożliwiających dostęp do tych nowych i potężnych aplikacji. .
Jak działa Web 3.0?
Podstawą działania Web 3.0 jest decentralizacja i to właśnie tutaj pojawia się technologia blockchain. Zdolność blockchaina do służenia jako zdecentralizowana baza danych pozwala aplikacjom internetowym na interakcję z użytkownikami. W ten sposób użytkownicy mogą przeprowadzać operacje, które zostaną zapisane w blockchainie w taki sposób, że w każdej chwili będziemy mieli następujące dane:
- Historię każdego działania użytkownika.
- Pseudo-tożsamość związaną z tym użytkownikiem.
Możliwość bezpiecznego pozyskiwania, przesyłania, tworzenia i modyfikowania wszystkiego, co znajduje się w aplikacji, dzięki zastosowaniu kryptografii. W ten sposób, przy każdej operacji w aplikacji Web 3.0, dokonujemy transakcji, która zostaje zapisana w blockchainie.
Aby umożliwić integrację między światem WWW a blockchainem, trzeba było stworzyć most, który pozwoliłby połączyć oba światy. Most ten wykorzystuje z jednej strony dobrze znane technologie internetowe, takie jak JavaScript, do projektowania interfejsów i logiki, tak by użytkownicy mogli wchodzić w interakcję z aplikacją z poziomu przeglądarki lub smartfona. Z drugiej strony, z blockchaina pochodzą inteligentne kontrakty zdolne do tworzenia i zarządzania całą logiką bloków.
Tak czy inaczej, inteligentne kontrakty są używane do automatyzacji wykonania umowy, tak by wszyscy uczestnicy mogli być natychmiast pewni wyniku. Wszystko to bez udziału pośredników i straty czasu. Zastosowania inteligentnych kontraktów dotyczą wszystkiego – od gier po narzędzia logistyczne i DeFi dApps.
Po co powstaje Web 3.0?
Czy Web 3.0 gwarantuje nam lepszy rozwój usług i aplikacji, do których mamy dostęp online? Tak. Tak jak to miało miejsce od czasu ewolucji Web 1.0 do Web 2.0, Web 3.0 pozwoli nam na posiadanie potężniejszych narzędzi do tworzenia lepszych aplikacji i usług online, co wpłynie na ich możliwości i sposób, w jaki możemy z nimi współdziałać, a to z kolei bezpośrednio wpłynie na nasze wrażenia z ich użytkowania.
Zalety i wady korzystania z Web 3.0
Web 3.0 posiada wiele zalet. Jeżeli porównamy go z jego poprzednimi wersjami, to wyróżniają się wśród nich następujące:
Zalety
- Możliwość oferowania usług przez cały czas. Dzięki systemowi logicznemu podzielonemu zarówno na serwery WWW, jak i węzły blockchain, usługi te mają zwykle wyższy poziom dostępności niż inne podobne. Usługi na blockchainie są zazwyczaj aktywne przez cały czas, bez przerw.
- Większe bezpieczeństwo i wytrzymałość na ataki typu DDoS (Denial of Service) i włamania.
- Zapewniają wysoki poziom prywatności, ponieważ nie ma potrzeby podawania tożsamości, aby wdrożyć dApp lub wejść z nim w interakcję.
- Oferuje wysoki poziom odporności na cenzurę.
- Pełna integralność danych, ponieważ dane przechowywane na blockchainie są niezmienne.
- Niezawodność obliczeń/weryfikowalne zachowanie. Dzieje się tak dzięki temu, że inteligentne kontrakty mogą być dowolnie analizowane. Podobnie jest często w przypadku oprogramowania węzłów i dApps.
Wady
Oczywiście nie wszystkie cechy Web 3.0 są zaletami, a wśród wad można wymienić:
- W tej chwili mają one niską skalowalność. Dzieje się tak dlatego, że blockchainom brakuje na razie zdolności do obsługi dużych wolumenów. Oczywiście sytuacja ta zmienia się wraz z szybszym rozwojem blockchainów i coraz potężniejszymi protokołami konsensusu.
- Interakcja z aplikacjami Web 3.0 może wymagać dodatkowych kroków, oprogramowania i edukacji. Może to stanowić barierę dla masowej adopcji.
- Interakcja z aplikacjami blockchain może być zbyt kosztowna ze względu na konieczność płacenia prowizji za przeprowadzanie operacji na tychże blockchainach.
- Rozwój i utrzymanie dApps staje się coraz trudniejsze i bardziej złożone. Na przykład zmodyfikowanie inteligentnego kontraktu w celu rozwiązania problemu bezpieczeństwa jest zadaniem, które może zająć dużo czasu. Dzieje się tak dlatego, że raz napisane inteligentne kontrakty nie mogą być bezpośrednio modyfikowane. Zamiast tego należy utworzyć kolejny i przypisać wszystkie usługi ze starego smart kontraktu do nowego.
- Z pewnością nie są to wady, które można pominąć, zwłaszcza te związane z bezpieczeństwem. Jednak jedna rzecz jest jasna: Web 3.0 zmierza w dobrym kierunku. W rzeczywistości wiele z tych problemów ma już swoje rozwiązania, więc w niedalekiej przyszłości będziemy mogli używać dApps o wiele łatwiej i z większym bezpieczeństwem niż teraz.